چگونه یک استودیو ضبط صدای خانگی راه اندازی کنیم

در حال حاظر با داشتن بودجه ای به صرفه و نه خیلی بالا که در اختیار افراد است و با پیشرفت سریع فناوری و ارزان بودن آن امکاناتی فراهم شده میتوان یک استودیو ضبط صدا خانگی نسبتا حرفه ای راه اندازی کرد، در حالی که در گذشته این امکان فقط از طریق شرکت های بزرگ به همراه هزینه های بالا قابل دسترس بود. اگر شما هم قصد دارید تبدیل به یک گوینده دورکار شوید و گویندگی خود را با راه اندازی یک استودیو حرفه ای شروع کنید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

برای راه اندازی استودیوی خانگی ضبط صدا یا نریشن در ابتدا احتیاج است که تجهیزاتی را معرفی و به توضیح آن بپردازیم.

۱- رایانه مورد نیاز برای استودیو خانگی

امروزه مدل های رایانه ای که در بازار رواج دارند توانایی لازم برای ضبط صدا در یک استودیوی خانگی را برخوردارند، اما برای به وجود نیامدن مشکل در هنگام سفارش ضبط صدا و تولید محصول صوتی، به رایانه ایی با امکانات مطلوب زیراحتیاج دارید:

• پردازشگر پنتیوم ۳ (Pentium lll)، اتلون (Athlon) یا دوران (Duron)
• ۱۲۸ مگابایت رم (Ram)
• ۱۰ تا ۲۰ گیگابایت فضای خالی روی هارد دیسک
• کارت صدا (Audio interface)

بیشترین کارت صداهایی که در بازار رایج هستند برای مصرف کننده های معمولی تولید شده است و قابلیت پخش صدا در قالب استریو (Stereo) که شامل یک خروجی برای بلند گو چپ و یک خروجی برای بلند گو راست است و همچنین ضبط صدا با کیفیت ۱۶ بیت را دارند، این نکته ایی است که مورد کارت صدا باید مد نظر قرار دهید. برای شروع کار ضبط دیجیتال این امکانات کافی است اما بهترین گزینه نیست و در حین کار به خصوص در ارتباط با کیفیت صدای ضبط شده محدودیت هایی به وجود می آورد.

هم اکنون در بازار انواع مختلف از کارت های صدای حرفه ایی و نیمه حرفه ای با قیمت های مختلف که قابلیت ضبط ۲۴ بیتی صدا و حتی بیشتر از آن را دارا هستند موجود داست که می توانید کیفیت کار تولید شده خودتان را تا حد مطلوبی با مجهز کردن رایانه خود بالا بیاوردید. کارت های صوتی که پیشرفته هستند این امکان را به شما می دهند که ضبط هم زمان دو یا چند منبع صوتی را از طریق ورودی های متعددی که در نظر گرفته شده داشته باشید و همچنین برای ضبط هم زمان اجرای گروهی به آن احتیاج پیدا خواهید کرد.

۲- نرم افزار مورد نیاز برای استودیو

شما احتیاج به نرم افزاری برای ضبط، تدوین و باز پخش دیجیتال صدا دارید که اصطلاحاٌ به آن دی ای دبیلو(DAw) می گویند که مخفف Digital Audio workstation یا کارگاه دیجیتالی است.

برای ضبط دیجیتال صدا نرم افزارهای متفاوت دی ای دبلیو با استفاده از محیط گرافیکی شان رابطه ای بین رایانه و سخت افزار را فراهم می کنند. این نرم افزار ها امکانات مختلفی را دارا هستند از جمله ضبط یک یا چند لایه ی صدا به صورت همزمان با کیفیت های مختلف، باز پخش همزمان لایه های ضبط شده صدا، جابجا کردن، بریدن، چسباندن، پاک کردن، تکرار کردن و … صداهای ضبط شده یا تدوین صدا، ترکیب لایه های مختلف صدا با امکان کم و زیاد کردن بلندی صدا هر یک از لایه ها به صورت مجزا و درنهایت تولید خروجی نهایی صدا در قالب یک فایل صوتی واحد.

لیست تعدادی از معروفترین این نرم افزارها عبارتند از:

• Ableton Live: قابل استفاده بر روی ویندوز و مکینتاش
• Audacity: این نرم افزار رایگان و قابل استفاده بر روی ویندوز، مکینتاش و لینوکس است
• Cakewalk SONAR: قابل استفاده بر روی ویندوز
• GarageBand: قابل استفاده بر روی مکینتاش
• Pro tools: قابل استفاده بر روی ویندوز و مکینتاش
• Steinberg Cubase: قابل استفاده بر روی ویندوز و مکینتاش

بیشتر نرم افزارهای دی ای دبلیو از امکانات قابل ملاحظه برای صدای ضبط شده با استفاده از افکت های صدایی بهره مند هستند، در حالی که این امکان را در اختیار شما قرار می دهند تا با افزایش فایل های جدیدی که به آن ها افزونه (plug-in) گفته می شود باعث گسترده شدن وسعت دامنه ی این افکت ها شوید.

افکت های صدایی متنوعی که از طریق افزونه های مختلف به نرم افزار دی ای دبلیوی خود اضافه می کنید مانند ریوب (reverb)، دیلی (delay)، کمپرشن (Compression)، ای کیو (EQ)، ماجولشین (modulation) و… را شامل می شوند. تعداد بسیاری از این افزونه ها را می توانید به صورت رایگان از اینترنت دریافت کنید.

۳- میکسر و پری امپ (Mixer & Pre-Amp) مورد نیاز برای ساخت استودیو

از طریق پری امپ می توانید سیگنال ضعیفی که از میکروفون یا سازه های مجهز به پیک آپ (pickup) و از طریق کارت صدا به رایانه فرستاده می شود را تقویت کنید. بیشتر کارت صداهای نیمه حرفه ایی وحرفه ایی مجهز به پری امپ داخلی هستند، اما در صورتی که این قابلیت روی کارت صدای تان وجود نداشته باشد می توانید دستگاه پری امپ را به صورت جداگانه خریداری نمایید. و می توانید آن را بین مسیر میکروفون یا ساز خود و کارت صدای رایانه تان قرار دهید.

تهیه میکسر صدا گزینه دیگری است که امکان آن برای این کار وجود دارد. میکسرها دو یا چند ورودی صدا دارند و هر کدام از این ورودی ها مجهز به پری امپ می باشند. برای ضبط دو یا چند ساز به طور هم زمان نیز باید از میکسر استفاده کنید.

۴- میکروفون مورد نیاز برای استودیو

برای انجام کارهای متفاوت میکروفون ها انواع مختلفی دارند. از پر استفاده ترین انواع میکروفون ها می توان میکروفون های داینمیک (Dynamik) , و کاندنسر(Condenser) را نام برد. در مورد این دو میکروفون کمی توضیح خواهیم داد اما به خاطر فراوانی انواع میکروفون ها و صداهایی که بر می دارند در نهایت انتخاب میکروفونی که مناسب با ساز یا صدای خواننده باشد به عهده ی خودتان است.

میکروفون های داینمیک: بیشترین استفاده ی این میکروفون برای برداشتن سازهایی است که صدای بلندی دارند مانند گیتار الکتریک و درامز(Drums). به دلیل اینکه این میکروفون ها توانایی تحمل صداهایی با قدرت بالا را دارند. برای ضبط صدای برخی از خواننده ها بخصوص خواننده های مرد میکروفون های داینمیک مناسب تر است. یکی از میکروفون های داینمیک قیمت مناسب و پرطرفدار که به عنوان میکروفون استاندارد نیز شناخته شده است، میکروفون Shure Sm57 است که برای ضبط صدای گیتار الکتریک و اسنر درام (Snare Drum) به کرات در استودیو ها استفاده شده است.

میکروفون های کاندنسر: برای ضبط صدای خواننده و سازهای آکوستیک (بدون پیک آپ) بیشترازمیکروفون های کاندنسر استفاده می شوند. برای برداشتن صدای درامز(Drums) از بالای سر و صدای سنج ها این میکروفون ها مناسب هستند. میکروفون های کاندنسر برای استودیوهای خانگی جز میکروفون های پرهزینه محسوب می شد تا اینکه این روزها شرکت هایی مانند بهرینجر(Behringer) میکروفون های کاندنسر ارزانی تولید می کنند که با نمونه های گرانتر تولید کمپانی های معروف ترفرق زیادی ندارد.

نکته ایی که باید به آن توجه کرد این است که میکروفون های کاندنسر بر خلاف میکروفون های داینمیک به تامین برق از منبع خارجی احتیاج دارند. برای برخی از میکروفون های کاندنسرمی توان از باتری استفاده کرد اما بیشتر این میکروفون ها برای تامین انرژی الکتریکی خود به سیستمی به نام فانتوم پاور(Phantom Power) احتیاج دارند. این سیستم روی بیشتر پری امپ ها و میکسرها وجود دارد. حواستان باشد که برای استفاده از میکروفون های کاندنسر به میکسریا پری امپی که دارای فانتوم پاور باشد احتیاج خواهید داشت.

۵- تجهیزات دیگری که برای ساخت استودیو خانگی احتیاج است

الف: پایه میکروفون: برای استودیوی دیجیتال خانگی خود به پایه میکروفون احتیاج خواهید داشت. از انواع مختلف پایه میکروفون رایج ترین آن پایه صاف، پایه کوتاه و پایه بوم را می توان نام برد.

همانگونه که در عکس مشاهده می کنید پایه صاف پایه ای است که عمود به زمین است و تنها امکان تغییری که به شما می دهد تغییر در ارتفاع است. این پایه ها برای نگهداشتن میکروفون های کاندنسر مناسب هستند.

پایه کوتاه همان طور که ازاسمش مشخص است برای نگهداری میکروفون در ارتفاع پایین از سطح زمین طراحی شده و کاربرد دارد. این پایه ها بهترین انتخاب برای برداشتن صدای کیک درام(Kick Drum) وآمپلی فایر گیتار هستند. در ساخت استودیوی خانگی خود از داشتن آن غافل نشوید.

پایه های بوم برای مقاصد مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. این پایه های بوم با قابلیت خم شدن از وسط امکان نزدیک کردن میکروفون به منابع مختلف صدایی را در اختیارما قرار می دهد.

ب:صفحه پاپ(Pop Screen): صفحه پاپ برای ضبط آواز مورد استفاده شما قرار می گیرد. در واقع این صفحه برای جلوگیری از صدای کوبنده ای که موقع ادای حروفی مثل«ب» «پ» ایجاد می شود ساخته شده است. این صفحه حتی از میکروفون در مقابل رطوبتی که از دهان خواننده خارج می شود محافظت می کند. و برای استفاده از آن به ویژه برای مراقبت از میکروفون های کاندنسربا قیمت بالا توصیه فراوان می شود.

پ)کابل میکروفون: برای وصل کردن میکروفون به پری امپ یا میکسرتان به کابلی با رابط اکس ال آر(XLR) در دو سر آن(نر و ماده) احتیاج دارید.

در ساخت استودیوی خانگی و در عین حال دیجیتال خود معمولا به ۵تا ۱۰ متراز این کابل برای هر میکروفون احتیاج پیدا خواهید کرد. احتیاج نیست که حتما گران قیمت ترین این کابل ها را خریداری کنید ولی باید این را هم در نظر داشته باشید که کابل هایی با قیمت خیلی ارزان مشکلاتی مانند افت صدا را به همراه خواهند داشت. یکی از معروفترین تولیدکننده ی کابل های مرغوبی که می توان از آن نام برد نیوتریک(Neutrik) است.

ت)بلندگوهای مانیتور(Monitor Speakers): یکی دیگر از لوازم مهمی که برای راه اندازی و ساخت استودیولازم است ضبط صدا بلندگوهای مانیتور هستند. فرقی که بین بلندگوی استریوی خانگی و بلندگوهای مانیتور وجود دارد، این است که بلندگوهای خانگی صدای خروجی را رنگ آمیزی می کنند اما بلندگوهای مانیتور طوری طراحی شده اند که صدای خنثی داشته باشند. کاری که میکس نهایی آن با بلندگوهای مانیتور انجام گرفته باشد کم و بیش روی همه ی بلندگوهای دیگر( مانند بلندگوهای دستگاه پخش استریوی خانگی، بلندگوهای رایانه، بلندگوهای خودرو و …) صدای خوبی خواهد داشت. در حالی که اگر میکس نهایی موسیقی تان روی بلندگوهای معمولی انجام دهید، تنها روی همان بلندگو کیفیت صدا خوب خواهد بود و صدایی که روی بلندگوهای دیگر خواهید شنید با آن چه موقع میکس انجام داده اید متفاوت خواهد بود.

بلندگوهای مانیتوربا توجه به کیفیت و اندازه شان با قیمت های مختلفی موجود هستند. چون معمولا استودیوهای دیجیتال خانگی اتاق خواب کوچکی هستند به این منظورتغییر کاربری پیدا کرده اند باید این را مد نظر قرار داد که حتما از بلندگوهای مانیتور میدان نزدیک (Near Filed) باید استفاده کنید.

از مشکلاتی که با کار کردن در اتاق های کوچک می توان به آن اشاره کرد این است که این اتاق ها باعث تشدید و پیچیدن فرکانس های پایین می شوند که در نهایت باعث افت دامنه کلی فرکانس ها می شوند. با حذف بخشی از فرکانس های بم در بلندگوهای مانیتور میدان نزدیک این مشکل از بین می رود. باید بلندگوهای مانیتور میدان نزدیک در فاصله کمی از شنونده قرار داشته باشند و باید به گونه ایی نصب شوند که با شنونده یک مثلث متساوی الاضلاع را تشکیل دهند.

ث)هدفون و تقویت کننده هدفون: برای ضبط چند ترکی(Multi-track Recording) هدفون یکی از لوازمی است که به آن احتیاج دارید. شخصی که صدایش در حال ضبط شدن است صدای سازهای دیگر را که از قبل ضبط شده اند احتیاج دارد که بشنود. در عین حال این صدا نباید برای بار دیگر و از طریق میکروفون ضبط شوند. این جاست که به هدفون احتیاج است. همینطور برای ضبط صدای دو یا چند موزیسین لازم است که برای هر کدام یک هدفون داشته باشید. و در عین حال اگرکارت صوتی شما بیش تر از یک خروجی برای هدفون نداشته باشد آن زمان شما احتیاج به یک تقویت کننده هدفون (Headphone Distribution Amplifier) خواهید داشت.

خصوصیات صدایی اتاقی که ضبط درآن انجام می شود

یکی از عوامل تعیین کننده و بسیار مهم در کیفیت محصول نهایی صوتی، خصوصیات صدای اتاقی می باشد که درآن ضبط صورت می گیرد. دو مسئله مهم در مورد اتاق ضبط صدا که باید مورد توجه قرار گیرد یکی میزان نشت صدا و دیگری انعکاس صدا درون اتاق است که در مورد هر دو توضیح خواهیم داد.

نشت صدا

یکی از موارد مهم که تعیین کننده میزان صدای ناخواسته به اتاق ضبط صدا می باشد در واقع مکانی است که استودیوی دیجیتال خانگی شما در آن قرار دارد. بدین منظور شما باید نکاتی را مورد توجه قرار دهید و برای کاهش صداهای ناخواسته اقداماتی را انجام دهید.

در نظر بگیرید که مثلاً ضبط صدای شما در یکی از اتاق خواب یک خانه معمولی در مرکز شهرقرار دارد. مهم ترین منابعی که باعث نشت صدا به استودیوی شما می شوند درها، پنجره ها و کانال های تهویه هوا هستند. برای مهار نشت صدا از طریق پنجره ها مؤثرترین روش برای مهار کردن آن دو جداره کردن پنجره هاست. اگر انجام این کار برای شما دشوار است، پوشاندن منافذ پنجره ها و نصب پرده هم می تواند باعث کاهش صداهای ناخواسته به داخل اتاق شود. در ها هم بهتر است جنس آن چوبی یا فلزی باشد. با پوشاندن ورودی کانال های تهویه هوا و گرفتن درز درها هم می توانید تا حدی بسیاری جلوی نشت صداهای ناخواسته به داخل اتاق ضبط را بگیرید.

اگرمکان استودیوی شما در زیر طبقه دیگری قرار دارد باید فکری هم برای کاهش سرو صدای راه رفتن آدم ها در طبقه بالا داشته باشید و یا اینکه طوری برنامه ریزی کنید ضبط صدا را زمانی که کسی در طبقه بالا حضور ندارد انجام دهید. البته نشت صداهای ناخواسته تنها زمانی برای شما ایجاد مشکل می کند که در حال ضبط کردن صدای آواز یا سازهای آکوستیک (مثل گیتار آکوستیک) که صدای ضعیفی دارند هستید و زمان ضبط سازهایی که صدا بلند (مانند گیتارالکتریک و درامز(Drums)) این صداها برای ضبط مشکلی ایجاد نمی کنند.